Evde yapılan yoğurt, sadece daha doğal değil aynı zamanda daha sağlıklıdır. Hazır yoğurtlara göre katkı maddesi içermez, kıvamı daha yoğun ve lezzeti daha belirgindir. Ancak taş gibi tutan bir ev yoğurdu elde etmek için ısı, süre ve hijyen dengesini doğru kurmak gerekir.
Malzemeler
- 1 litre günlük süt (tercihen çiğ süt ya da taze inek sütü)
- 1 yemek kaşığı (yaklaşık) ev yoğurdu veya güvenilir bir kaynaktan alınmış mayalık yoğurt
Not: Taze ve doğal süt, yoğurdun hem tadını hem kıvamını doğrudan etkiler. Uzun ömürlü UHT sütler yoğurt tutsa bile kıvamı daha gevşek olur.
Yapılışı
1. Sütün Kaynatılması
Sütü kalın tabanlı bir çelik tencereye alın. Orta ateşte karıştırarak kaynamaya bırakın.
Kaynamaya başladığında sütün yüzeyinde kabarcıklar oluşacak, kenarlardan yukarı doğru hafifçe kabaracaktır.
- Neden önemli? Kaynatma işlemi, sütteki zararlı mikroorganizmaları öldürür ve sütü güvenli hale getirir. Aynı zamanda süt suyunun bir kısmı buharlaşarak daha kıvamlı bir yapı sağlar.
Kaynamaya başladıktan sonra ateşi hafifçe kısın ve sütü yaklaşık 10–15 dakika kadar karıştırarak pişirin.
Tenceredeki süt miktarı, kenarından bakıldığında bir parmak kadar azalmış görünmelidir — bu, kıvamlı yoğurdun işaretidir.
2. Sütün Ilıtılması
Kaynama işlemi tamamlandıktan sonra tencereyi ocaktan alın.
Sütü oda sıcaklığında yaklaşık 15–20 dakika dinlendirin.
Sıcaklığı test etmek için parmağınızı süte batırın:
Yaklaşık 7–8 saniye dayanabiliyor ama hâlâ sıcak hissediyorsanız, süt mayalama ısısına ulaşmıştır (yaklaşık 42–45°C).
- Çok sıcak süt mayayı öldürür,
- Çok soğuk süt ise yoğurdun tutmamasına neden olur.
Bu nedenle ısı kontrolü, taş gibi yoğurdun en kritik adımıdır.
3. Mayalama Karışımının Hazırlanması
Bir kaseye 1 yemek kaşığı kadar yoğurt alın.
Üzerine bir kepçe kadar ılıtılmış süt ekleyip karıştırın. Bu karışım, mayayı “terbiye etme” adımıdır.
Yoğurdu doğrudan sıcak süte eklerseniz, sıcaklık farkı mayanın yapısını bozabilir. Terbiye işlemi sayesinde yoğurt mayası süte eşit şekilde dağılır ve kıvam daha dengeli olur.
Hazırladığınız karışımı tenceredeki sütün içine dökün ve tahta kaşıkla birkaç kez yavaşça karıştırın.
4. Kaplara Dökme ve Mayalama Süreci
Yoğurdu mayalayacağınız kapları seçin:
Cam, porselen veya toprak kaplar tercih edin. Metal kaplar ısıyı dengesiz ilettiği için önerilmez.
Sütü bu kaplara dökün. Kapağını kapatmadan, üzerini temiz bir mutfak bezi veya battaniye ile sarın.
Yoğurdu oda sıcaklığında sabit bir yerde kımıldatmadan bekletin:
- Yaz aylarında 4–6 saat,
- Kış aylarında 6–8 saat yeterlidir.
Bu süreçte yoğurdu hareket ettirmek, sarsmak veya kapağını açmak mayalanmayı olumsuz etkiler.
5. Dinlendirme ve Soğutma
Mayalanma süresi tamamlandığında yoğurdu kontrol edin.
Kıvam almış ama tam olarak soğumamış olacaktır. Bu aşamada yoğurdun kapağını kapatmadan buzdolabına alın.
- Neden kapak kapatılmaz?
Buharlaşma devam ederken kapak kapalı kalırsa yoğurt sulanabilir.
Yoğurdu bu şekilde en az 6 saat, tercihen bir gece boyunca dolapta dinlendirin.
Bu sayede yoğurdun yapısı sıkılaşır, keskin bir kıvam ve doğal tat oluşur.
Püf Noktaları
- Sütün kalitesi: En iyi sonuç taze, doğal sütle alınır. Market sütlerinde katkı maddesi olduğunda yoğurt taş gibi tutmaz.
- Mayalık yoğurt: Daha önce evde tuttuğunuz yoğurtlardan biri en iyi mayadır. Maya her defasında tazelenmelidir; çok eski maya yoğurdun tadını bozar.
- Sıcaklık: 42–45°C, yoğurdun tutması için ideal aralıktır. Daha yüksek ısıda maya ölür; düşük ısıda yoğurt sulu kalır.
- Hijyen: Kaplar, kaşıklar ve tencereler mutlaka tamamen temiz olmalıdır.
- Bekletme: Mayalanma sonrası yoğurdu hemen dolaba almak yerine oda sıcaklığında 15 dakika bekletmek de kıvamı artırabilir.
- Tüketim süresi: Ev yapımı yoğurt, katkısız olduğu için 5–6 gün içinde tüketilmelidir.
Sonuç
Taş gibi kıvamlı, mis gibi kokan ev yoğurdu için sabır, sıcaklık kontrolü ve doğru malzeme seçimi yeterlidir.
Evde yapılan yoğurt, hem doğallığı hem de probiyotik değeriyle market ürünlerinden çok daha faydalıdır.
Üstelik sadece birkaç denemeden sonra kendi damak tadınıza en uygun kıvamı bulabilir ve aileniz için her hafta taze yoğurt hazırlayabilirsiniz.
